Nazwisko Edgara Allana Poego odegrało ważną rolę w literaturze, bowiem to właśnie ten pisarz stworzył pierwszego w historii detektywa, nadając noweli kryminalnej nowego brzmienia. Autor stał się ikoną swojego gatunku, a jego utwory inspirowały wielu autorów, między innymi: Dostojewskiego, Bierce’a czy Lovecrafta.
Proza Poego wyróżnia się surrealizmem, brutalnością, mrożącymi krew w żyłach opisami okrucieństwa, a także dużym naciskiem na psychologię postaci. Fabularną dominantą stają się elementy horroru i fantastyki. Podobnie dzieje się w ilustrowanej książce „Opowieści tajemnicze i szalone”, które są zbiorem czterech opowiadań – „Czarny kot”, „Maska czerwonej śmierci”, „Żaboskoczek” i „Upadek domu Usherów”.
Każde z tych opowiadań jest fascynujące, wyjątkowe i enigmatyczne, zakrapiane kroplą czarnego humoru. Poe idealnie maluje obraz każdej opowieści nadając im unikalnego wydźwięku, zbliżonego do mrocznej baśni.
”Czarny kot”
Opowiadanie to otwiera wrota do krainy miłośnika zwierząt, mierzącego się z problemem alkoholowym. Nałóg przejmuje kontrolę nad mężczyzną, który zaczyna stawać się agresywny i zaniedbywać swoje zwierzaki. Gdy pewnego dnia, pod wpływem alkoholu, mężczyzna dopuszcza się straszliwej zbrodni – boleśnie okalecza, a następnie zabija swojego kota – jego życie powoli zamienia się w ruinę…
”Maska czerwonej śmierci”
Czerwona Zaraza dziesiątkuje populację – ludzie masowo umierają, wszędzie zaczyna spływać krew. Gdy na zewnątrz szaleje Czerwona Śmierć, pewien król, chcąc uciec przed zarazą, wraz z tysiącem przyjaciół, zamyka się w jednym ze swych warownych opactw. To tam spędzają szczęśliwe chwile, bawią się i zapominają o troskach. Jednak czy ich radość będzie trwać wiecznie?
”Żaboskoczek”
W pewnym królestwie żyje władca, który kocha żarty. Czymże jednak byłby królewski dwór bez błazna? Żaboskoczek, będący nie tylko błaznem, ale i kalekim karłem, staje się dla króla powodem do dumy, bowiem nie dość, że zawodowy dowcipniś może rozbawić, tak jego defekty mogą stać się obiektem kpin. Ile upokorzeń zniesie Żaboskoczek? Czy uda mu się w końcu być wolnym?
”Upadek domu Usherów”
Pewien mężczyzna, zaproszony przez przyjaciela z dzieciństwa, przybywa do tytułowego domostwa. Ponury krajobraz rozciągający się wokół domu nie napawa optymizmem, jednak mężczyzna postanawia zatrzymać się w tym miejscu. Upiorna atmosfera, niewyjaśnione wydarzenia i dotkliwa choroba – czy zostaną przezwyciężone? Jaki będzie finał tej opowieści?
Każda z przedstawionych historii napełniona jest szaleństwem i niebywale posępną atmosferą. Edgar Allan Poe zabiera czytelnika w głąb ludzkiej natury, odsłania jej wszystkie karty. Język pisarza jest specyficzny, kryjący niesamowity, oryginalny charakter, obok którego nie sposób przejść obojętnie. Autor buduje nad wyraz szczegółowe i barwne opisy, intensyfikując je mrocznym akcentem.
Bogactwo ilustracji, autorstwa Grisa Grimly’ego, jest wspaniałym dopełnieniem treści. Karykaturalne, wyraziste odzwierciedlenie bohaterów jedynie podkreśla obłęd i upewnia, że ta książka nie jest odpowiednia dla dzieci, choć można odnieść takie wrażenie. Barwne rysunki, uzupełnione nowoczesną kreską, robią dobre wrażenie, a emanująca z nich groteska dodatkowo oddziałuje na wyobraźnię czytelnika.
Nie ulega wątpliwości, że „Opowieści tajemnicze i szalone” są książką osobliwą, na swój sposób upiorną. Obsesja i mrok wiodą tutaj prym, a starannie przedstawione ilustracje stają się swoistą wisienką na torcie. Tytuł ten zdecydowanie przykuwa uwagę i jest dobrą propozycją dla czytelnika, który chciałby rozpocząć przygodę z twórczością Edgara Allana Poego.
